Culture

oumllsd
Mar 16, 2016
1 min read

‘ ASEAN Art and Culture ‘ หรือ ศิลปวัฒนธรรมอาเซียน เป็นอีกหนึ่งสิ่งที่ทุกคนในชาติอาเซียน ควรศึกษาและเรียนรู้ เพื่ออนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมอันดีงามเหล่านี้ให้คงอยู่ตลอดไป และเพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมต่อการเข้าสู่ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนที่กำลังจะมาถึงอีกไม่กี่เดือนข้างหน้านี้

วันนี้เราจะนำข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับเรื่องศิลปวัฒนธรรมการแสดงหรือการละเล่นของแต่ละประเทศอาเซียน ที่ควรทราบมาฝากกันค่ะ

ประเทศเมียนมาร์ หรือ พม่า

ละครหุ่นพม่า (Yoke Thay) หรือที่ไทยเราเรียก หุ่นสาย เพราะหุ่นจะถูกเชิดด้วยสายต่างๆ เป็นหุ่นเชิดโบราณของพม่า เดิมทีเป็นการแสดงของเด็กที่เชิดหุ่นรูปสัตว์ต่างๆ ต่อมาเริ่มมีตัวละครที่มีเรื่องราวเกี่ยวกับคน โดยได้แรงบันดาลใจจากละครหลวง ในสมัยกษัตริย์พม่า

หุ่นเหล่านี้ถูกเรียกว่า Ah-Myint-Tha-Bin ซึ่งแปลว่า การแสดงระดับสูง การแสดงหุ่นชักของพม่ามีเอกลักษณ์และลีลาพลิ้วไหว และใช้เทคนิคการชักที่ซับซ้อน หุ่นบางตัวมีสายสำหรับชักกำกับมากถึง 60 เส้น

ประเทศลาว

ลำลาว (Lam Lao) หรือหมอลำ เป็นการแสดงดนตรีพื้นบ้านของลาวและอีสานของไทย

มีนักร้องหรือผู้เล่าเรื่องและแคนเป็นองค์ประกอบ เป็นการโต้ตอบกันผ่านโคลงกลอน หรือการร้องที่มีสัมผัสคล้องจองระหว่างนักร้องชายและหญิง การแสดงดำเนินไปด้วยท่ารำที่หลากหลายผสมกับมุขตลกต่างๆ อันเกิดจากปฏิภาณไหวพริบของผู้ร้อง และการหยอกเย้ากันระหว่างผู้แสดงและผู้ชม

ประเทศไทย

โขน (Khon) เป็นนาฏศิลป์ไทยขั้นสูง แสดงเรื่องราวจากบทละครเรื่องรามเกียรติ์ (Ramakien) ที่คัดมาเป็นตอนๆ โดยผู้ที่แสดงบทเทวดา นางฟ้า ทั้งฝ่ายธรรมะและอธรรม

สวมหน้ากากที่เรียกว่า หัวโขน มีสีและลักษณะแตกต่างกันไปเป็นการแสดงที่ไม่มีบทพูดสื่อสาร แต่มีคณะพากย์อยู่ด้านข้างเวทีทำหน้าที่บรรยายเนื้อหาและการดำเนินเรื่องประกอบ

กับวงปี่พาทย์

ประเทศกัมพูชา

ระบำอัปสรา (Apsara Dance) เป็นการแสดงที่ถือกำเนิดขึ้นมาไม่นานนัก

โดยเจ้าหญิงบุปผาเทวี พระราชธิดาในเจ้านโรดมสีหนุ เพื่อเข้าฉากภาพยนตร์เกี่ยวกับนครวัด แต่กลายมาเป็นที่จดจำและเป็นระบำขวัญใจชาวกัมพูชา ด้วยเครื่องประดับศีรษะและท่วงท่าร่ายรำอันเป็นเอกลักษณ์ที่ถอดแบบมาจากรูปสลักหินนางอัปสราในปราสาทนครวัด ประหนึ่งทำให้นางอัปสรา ซึ่งเป็นรูปสลักหินนับพันปีมีชีวิตขึ้นมาผ่านการแสดงนี้

ประเทศเวียดนาม

หุ่นกระบอกน้ำ (Water Puppet) เป็นการละเล่นพื้นบ้านโบราณของชาวเวียดนาม มีถิ่นกำเนิดบริเวณสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโขง ฉากเป็นซุ้มที่ตกแต่งเป็นสถาปัตยกรรมเวียดนาม ทำด้วยไม้ไผ่เป็นผืนมู่ลี่กางไว้เรี่ยผิวน้ำ มีหลืบหัวท้ายและกลาง ให้ตัวหุ่นลอดออกมาโลดแล่น การแสดงแบ่งเป็นชุดๆ เสนอเรื่องราวเกี่ยวกับวิถีชีวิต การทำมาหากินศิลปะการละเล่นพื้นบ้านของชาวเวียดนาม

ประเทศมาเลเซีย

ระบำโยเก็ต (Joget Dance) เป็นระบำมาเลย์แบบดั้งเดิม มีถิ่นกำเนิดที่มะละกา ได้รับอิทธิพลมาจากระบำโปรตุเกสที่แพร่เข้ามายังมะละกาในยุคของการค้าขายเครื่องเทศ เป็นหนึ่งในระบำพื้นเมืองที่ได้รับความนิยมมากที่สุดของมาเลเชีย โดยปกติจะแสดงโดยคู่นักเต้นระบำชาย-หญิง ในช่วงเทศกาลต่างๆ หรือในงานแต่งงาน และงานพิธีต่างๆ ทางสังคมดนตรีเน้นจังหวะหนักและค่อนข้างเร็วระหว่างที่คู่เต้นหยอกล้อเล่นกัน

ประเทศบรูไน

อาลุส ญูวา ดินดัง (Alus Jua Dindang) เป็นการฟ้อนรำของชาวบรูไนตามแบบประเพณีโบราณ โดยมีเพลงประกอบ และมักแสดงในพิธีมงคลสมรส โดยนักเต้นรำทั้งชายและหญิง

เป็นผู้แสดงการฟ้อนรำและร้องเพลงประกอบไปด้วย

ประเทศฟิลิปปินส์

ตินิคลิ่ง ( Tinikling ) หนึ่งในการเต้นรำดั้งเดิมของฟิลิปปินส์ ที่เป็นที่นิยมและรู้จักมากที่สุด ใช้ลำไม้ไผ่เป็นเครื่องเคาะจังหวะ โดยผู้จับไม้เคาะลำไม้กระทบกับพื้น และเคาะลำไม้กระทบกันในอัตราจังหวะที่เร็วขึ้น ส่วนผู้จะใช้จังหวะการเต้นแบบก้าวกระโดด เพื่อไม่ให้เท้าโดนลำไม้ไผ่ ( คล้ายการเต้นลาวกระทบไม้ของไทย )

ประเทศสิงคโปร์

Singapore Performing Arts สิงคโปร์พัฒนารูปแบบศิลปะการแสดง หรือนาฏศิลป์ของตนเองจากวัฒนธรรมของชนชาติต่างๆ ที่อาศัยอยู่ในสิงคโปร์เช่น การเต้นเชิดสิงโต

(Chinese Lion Dance) ก็มีที่มาจากเทศกาลตรุษจีนของชาวสิงคโปร์เชื้อสายจีน หรือ

บังสาวัน ( Bangsawan ) ซึ่งเป็นละครร้องเก่าแก่แบบโอเปร่าของมาเลย์ก็มีรากเหง้ามาจากชาวสิงคโปร์เชื้อสายมลายู

ประเทศอินโดนีเซีย

ระบำบารอง (Barong Dance) เป็นศิลปะการแสดงที่เป็นเอกลักษณ์ของชาวเกาะบาหลี อินโดนีเซีย บารอง เป็นสัตว์ในตำนาน ซึ่งมีหลังอานยาวและหางงอนโง้งและเป็นลักษณ์แทนวิญญาณดีงาม ซึ่งเป็นผู้ปกปักษ์รักษามนุษย์ ต่อสู้กับรังดา ตัวละครที่เป็นสัญลักษณ์แทนวิญญาณชั่วร้าย บารอง แดนซ์ เป็นนาฏกรรมศักดิ์สิทธิ์ การร่ายรำมีท่าทีอ่อนช้อยงดงาม เสียงเพลงไพเราะ